مهلا دل زنده

مهلا دل زنده

عنوان پایان‌نامه

بررسی الگوهای خشونت کلامی در ادبیات نمایشی ایران



    دانشجو مهلا دل زنده در تاریخ ۲۷ شهریور ۱۴۰۲ ساعت ۰۹:۳۰ ، به راهنمایی بهزاد رهبر ، پایان نامه با عنوان "بررسی الگوهای خشونت کلامی در ادبیات نمایشی ایران" را دفاع نموده است.


    دانشجو
    مهلا دل زنده
    استاد راهنما
    بهزاد رهبر
    استاد مشاور
    مجتبی منشی زاده
    استاد داور
    راحله گندمکار
    رشته تحصیلی
    زبان شناسي همگاني
    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    محل دفاع
    ادبیات فارسی و زبانهای خارجی
    شماره ساختمان محل ارائه
    ۱۷
    نام کلاس محل ارائه
    کلاس ۱۰۲[۲۰۱۰۲]
    شماره کلاس محل ارائه
    ۲۰۲
    تاریخ دفاع
    ۲۷ شهریور ۱۴۰۲
    ساعت دفاع
    ۰۹:۳۰

    چکیده

      

    در پژوهش حاضر در پی بررسی بازنمایی خشونت کلامی در ادبیات نمایشی ایران هستیم. برآنیم که ببینیم درصد بروز خشونت کلامی در تعاملات مختلف چگونه بوده و آیا این درصد معنادار است یا خیر. برای این بررسی بافت تئاتر انتخاب­شد و به این منظور ده نمایشنامه­ از پنج نویسنده­ی زن و پنج نویسنده­ی مرد به­صورت تصادفی برگزیده و خشونت کلامی را در آن­ها مطالعه­کردیم. خشونت­های کلامی به هفت دسته شامل خشونت زن نسبت به مرد، خشونت مرد نسبت به زن، خشونت زن نسبت به زن، خشونت مرد نسبت به مرد، خشونت نسبت به خود، خشونت نسبت به حیوانات، و خشونت نسبت به کائنات و موارد نامشخص تقسیم­بندی شدند. در کل ۱۱۰۱ جمله­ی خشونت­بار گردآوری شد. تعداد جملات خشونت­بار و تعداد نوبت گفتار یک­بار یه­صورت کلی و یک­بار در هر گروه شمارش شد و براساس آن درصدهای هر گروه گرفته­شد. سپس مستقیم یا غیرمستقیم­بودن خشونت­ها، زبانی، پیرازبانی، و غیرزبانی بودن خشونت­ها، میزان پاسخ خشونت­بار متقابل، جهت قدرت، و جنسیت نویسنده در نسبت با تعداد خشونت­های به­کار گرفته تحلیل­شد. برای بررسی این موارد از نظریه­های متعددی نظیر ژیژک (۲۰۰۸)، کالپپر (۱۹۹۶)، شرت (۱۹۹۶)، و وبر (۲۰۰۲) بهره گرفته­شد. بیشترین میزان خشونت کلامی در بین هفت گروه با ۸۷/۳۴ درصد به گروه خشونت مرد نسبت به مرد و کمترین میزان با درصد ۱۸/۰ به گروه خشونت نسبت به حیوانات تعلق دارد. ۹۳/۷۵ درصد خشونت­ها مستقیم و نیز ۰۹/۸۴ درصد آن­ها زبانی بودند. در ۷۶/۲۱ درصد موارد پاسخ خشونت­بار متقابل وجود داشت. برخلاف تصور، ۳۲/۷۶ درصد خشونت­ها بین افرادی با قدرت برابر اتفاق افتاده­بود نه از سمت قدرت برتر به ضعیف­تر. و در نهایت میزان استفاده­ی خشونت کلامی توسط نویسنده­ی زن با ۳۱/۵۳ درصد بیشتر از نویسنده­ی مرد بود. نتایج حاکی از آن است که در ظاهر استفاده از خشونت کلامی در بین مردان بیشتر است اما در لایه­های زیرین زنان نویسنده خشونت بیشتری نشان داده­ و احساسات و امیال سرکوب­شده­ی خود را در آثارشان بروز می­دهند. همچنین نتایج حاصل از گروه­های تک­جنسه و نویسنده­های آن­ها نشان­دهنده­ی عدم شناخت کافی زن و مرد از یکدیگر می­باشد. حاصل آنکه بهبود مهارت­های گفت­وگو و آموزش و تمرین آن می­تواند در کاهش خشونت در سطح جامعه موثر بوده و به داشتن جامعه­ای مسالمت­آمیزتر کمک شایانی کند.

      

    کلیدواژه­ها: خشونت کلامی، ادبیات نمایشی، تئاتر، خشم، نمایشنامه، خشونت، زبان، گفت­وگو، نمایش، زبان­شناسی اجتماعی.

    Abstract

      

    In the present study we are to survey the representation of verbal violence in dramatic literature of Iran. We want to see the percentage of verbal violence in different groups and if this percentage is meaningful. To achieve this aim context of theater was chosen and we chose ten play scripts from five man writers and five woman writers accidently. The verbal violence in these plays was categorized into seven groups including violence from women toward men, violence from men toward women, violence from women toward women, violence from men toward men, violence toward animals, violence toward self, violence toward the universe and nondefinite things. Totally ۱۱۰۱ violent sentences were collected. The number of violent sentences and the number of speech turns were counted once totally and once in each group. After that according to the numbers, the percentage of each group was accounted. Then directness or indirectness, verbality, reactions, power, and gender of the writer was analyzed. To surveying these things we used different theories like zizek, culpeper, Short, and Weber’s. the statistics shown that the most usage of verbal violence in the seven groups was by the group “violence from men towards men” with percentage of ۳۴.۸۹ and the least usage of verbal violence was in the group “violence toward animals” with the percentage of ۰.۱۸. ۷۵.۹۳% of the verbal violence was direct and ۸۴.۰۹% of them were verbal. In ۲۱.۷۶% of the cases there were violent reactions. Surprisingly, ۷۶.۳۲% of the violence was happened between equal people not from a dominant power toward a weaker power. Eventually, the percentage of verbal violence used by women writers with figure of ۵۳.۳۱ was more than men writers. The results show that although apparently the usage of violence in men is more, in the underlying layers women show more violence and they express their suppressed feelings and desires in their works. Besides, the statistics in the unisex groups and their writers show that men and women don’t have enough knowledge about each other. As a result, the improvement of conversation skills and its training and practice can be effective in reducing violence at the society and help to have a more peaceful society.

      

    Key words: verbal violence, dramatic literature, theater, violence, play, language, conversation, social linguistics