تاریخچه دانشکده

 دانشکدة ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی با بهره‌مندی از 112 عضو هیات علمی در قالب 13 گروه علمی آموزشی و 2450 دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی بزرگترین دانشکده دانشگاه علامه طباطبائی محسوب می­شود. پیش از انقلاب در همین مکان فعلی مرکز آموزشی با عنوان مدرسة عالی ترجمه مشغول به فعالیت بوده و پس از انقلاب اسلامی ایران با ادغام آن در مدرسة عالی ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشکدة دماوند، پژوهشکدة فرهنگ ایران، دانشگاه ابوریحان بیرونی و دانشکدة علوم ارتباطات اجتماعی دانشکده فعلی شکل گرفته و فعالیت آموزشی خود را به‌طور رسمی و تحت عنوان فعلی در سال 1362 در رشته‌های زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات عربی، زبان و ادبیات انگلیسی، مترجمی زبان انگلیسی، زبان و ادبیات فرانسه آغاز نموده و به تدریج گروه­های علمی دیگری به آن افزوده شده است.

این دانشکده دارای 13 گروه آموزشی است و آنها در دو بخش اصلی مشغول فعالیت هستند. بخش اول ادبیات فارسی: که در واقع همان ادبیات فارسی و علوم انسانی پایه است. گروه­های زبان و ادبیات فارسی، فلسفه، زبان­شناسی و تاریخ به این بخش تعلق دارند. شعار راهبردی این بخش «مرجعیت در ادبیات فارسی و علوم انسانی پایه» است. بخش دوم زبان­های خارجی: این دانشکده به لحاظ تنوع رشته‌های آموزشی زبان‌های خارجی، رتبه اول را در بین دانشکده‌های زبان خارجی کشور دارد و در زمینة آموزش زبان‌ها از مشهورترین دانشکده‌های کشور است که حضور شخصیت‌های برجسته علمی در آن به‌خوبی این جایگاه علمی را ترسیم می‌نماید. شعار راهبردی این بخش «سرآمدی در آموزش زبان­های خارجی» است. گروه­های زبان و ادبیات عربی، زبان و ادبیات انگلیسی، مترجمی زبان انگلیسی،  مترجمی زبان فرانسه، زبان و ادبیات اسپانیایی، زبان و ادبیات ترکی، زبان و ادبیات روسی، زبان و ادبیات چینی و زبان و ادبیات آلمانی.

دانشکده از گذشته‌های دور در هر دو بخش ادبیات فارسی و زبان­های خارجی به دلیل وجود استادان برجسته، تلاش‌گر و صاحب‌نام جزو دانشکده‌های بنام و مطرح ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی در سطح کشور بوده است و اعضای هیات علمی آن سهم کلانی در تصمیم‌گیری‌های ملی در کارگروه‌ها و کمیته‌های تخصصی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت آموزش‌وپرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد فرهنگی سعدی داشته‌اند که خود، نشان از قوت دانشکده و گروه‌های آموزشی آن دارد.

وجود کتابخانه، آزمایشگاه‌ها و لابراتوارهای تخصصی از جمله امکانات آموزشی موجود در این دانشکده است. همچنین  پژوهشکده مطالعات ترجمه، یکی از مراکز مهم پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی، در این دانشکده فعال است. این مرکز در راستای رونق و توسعة امور تخصصی پژوهشی، با هدف سامان بخشیدن به فن تخصصی ترجمه و برای فراهم آوردن زمینه‌های مناسب تحقیق، پژوهش و آموزش متخصصان در این دانشکده شکل گرفته و فعالیت دارد. مرکز تحقیقات میان رشته­ای زبان و ادبیات، در سال 1400 فعالیت خود را با هدف مطالعات گسترده در حوزه ادبیات تطبیقی و فعالیت های علمی بینارشته ای اغاز کرده است.

لازم به ذکر است تا سال پیش 9 عنوان مجله علمی در این دانشکده چاپ و منتشر می­شد، که 6 عنوان از آنها دارای درجه علمی–پژوهشی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری بود. اما با تلاش صورت گرفته اکنون تمامی 9 عنوان مجله دارای درجه از سوی وزارتخانه است.

توسعة گروه‌های آموزشی، اضافه شدن به مجلات علمی در گروه­های فاقد مجله، ایجاد مقاطع تحصیلات تکمیلی برای گروه­های فاقد این مقاطع، اثرگذاری بیشتر در جامعه و صنعت، ارتباطات گسترده­تر با مجامع علمی داخلی و خارجی، گسترش رشته‌های بین‌رشته‌ای و رشد و تعمیق فعالیت­های فرهنگی و رسانه­ای ازجمله مهم‌ترین سیاست‌های کلان آموزشی و پژوهشی دانشگاه در این دانشکده است.

این نکته را نباید از نظر دور داشت که اگر در طول این سالیان این دانشکده در محورهای آموزشی، پژوهشی و تربیتی مراتب عالی را کسب نموده و در سطح ملی درخشیده است، علاوه بر مدیریت رؤسا، معاونان، مدیران گروه­ها و زحمات اعضای هیئت علمی، به نوعی مرهون تلاش­های بی وقفه و خالصانه حدود 50 کارمند کاربلد، کارشناس، متعهد و زحکمتکش بوده و هست. اگر نبود تلاش­های این عزیزان بی شک برخی از موفقیت­ها و پیروزی­های این مرکز علمی_آموزشی محقق نمی­شد.
 

آدرس، ساختما­ن ها و محوطه دانشکده ادبیات فارسی و زبان­های خارجی

دانشکده ادبیات فارسی و زبان­های خارجی دانشگاه علامه طباطبائی در منطقه سعادت آباد تهران، خیابان علامه طباطبائی جنوبی، نبش خیابان شهید حق­طلب واقع شده است. زمین دانشکده حدودا .10،000 مترمربع است و از چهار ساختمان تشکیل شده است. ساختمان اصلی که به ساختمان «سعدی» نامگذاری شده و قدیمی­ترین بنای دانشکده است، توسط مرحوم منوچهر آریان پور و با عنوان مدرسه عالی ترجمه در دهه 40 هجری خورشیدی ساخته شده است. این بنا در زمینی حدودا 2000 مترمربعی و در 5 طبقه و یک زیر زمین ساخته شده و بخش­های ریاست، اداری، آموزش و پژوهش، گروه­های آموزشی، اتاق­های استادان، تالارهای اجتماعات، کلاس­های درس، کتابخانه، غذاخوری، نمازخانه، آزمایشگاه زبان، مرکز فناوری و ارتباطات، نمایندگی مرکز مشاوره و پژوهشکده مطالعات ترجمه در این ساختمان قرار دارند.

ساختمان بعدی «فردوسی» نام دارد و در ضلع جنوب غربی قرار گرفته است. در این ساختمانِ دو طبقه مرکز نوآوری و کارآفرینی و همچنین تعدادی از اتاق استادان جوان و چند واحد دانشجویی قرار گرفته است. اخیرا با مدیریت بهینه مکان سعی شده فضایی حدودا 140 مترمربعی از این ساختمان به مهدکودک اختصاص یابد که می­تواند اقدامی موثر در راستای قانون جوانی جمعیت محسوب شود. قرارداد تاسیس مهدکودک با بخش خصوصی بسته شده و امید می­رود از سال تحصیلی 1403-1404 شاهد راه اندازی آن باشیم.

ساختمان شماره سه به نام جانباز شهید دکتر محمود رفیعی نامگذاری شده و در واقع سوله­ای است که ورزشگاه دانشکده محسوب می­شود. در این ورزشگاه علاوه بر برگزاری همه کلاس­های تربیت بدنی دانشجویان، برخی ساعات و روزها استادان و کارکنان و همچنین فرزندان و همراهان معرفی شده آنها ورزش می­کنند.

در بخش ورودی دانشکده چندین اتاق قرار دارد که ساختمان شماره 4 دانشکده محسوب می­شود. در این بخش ساختمان ورودی، انتشارات، تعدادی از اتاق­های مربوط به انجمن­ها، کانون­ها و تشکلات دانشجویی و همچنین بوفه دانشکده قرار دارد.

این دانشکده دارای حیاطی باغ مانند است که دارای درخت­ها، درختچه­ها و فضای سبزی است که دانشجویان در اغلب ساعات روز برای استراحت و گفتگو از آن بهره می­برند. اخیرا محوطه سبز دانشکده با عنوان «باغ افلاطون» نامگذاری شده است.